Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2011

Ένας λαός του χρόνου και όχι του χώρου





Υπάρχουν πολλές κατηγορίες εναντίον της Ελλάδας, αλλά όλες αυτές δικαιώνουν τον ελληνισμό! Η πατρίδα μας είναι ο χώρoς μιας ανοιχτής δομής. Λειτουργούμε διαχρονικά με τις πολιτείες ή με μια πολλαπλή δομή, όπως ήταν η Αυτοκρατορία του Μεγαλεξάνδρου ή η Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Έχουμε μια αναρχική προσέγγιση της έννοιας του κράτους, διότι είμαστε ένας λαός με αξίες. Δεν βασίζουμε την οντότητά μας πάνω στις αρχές αλλά στις αξίες. Με άλλα λόγια, είμαστε τα παιδιά της Αντιγόνης κι όχι οι σκλάβοι του Κρέοντα.

Βέβαια αυτό μας προκαλεί προβλήματα, αλλά μόνο οι νεκροί δεν έχουν προβλήματα. Κι όπως δεν είμαστε όλοι στωικοί, πρέπει να πατήσουμε πάνω στις έννοιες της αντίστασης και της θυσίας για να μην γονατίσουμε.

Κι αν πολλοί ερμηνεύουν τις κινήσεις μας ως χαοτικές, είναι απλώς διότι δεν υπολογίζουν την χρονική πολυπλοκότητά μας και ότι έχουμε μάθει να ζούμε μακράν της ισορροπίας, διότι θέλουμε να δημιουργήσουμε όχι μόνο για μας αλλά και για τους άλλους, δηλαδή για την ανθρωπότητα.

Τότε πώς να διαχειριστούμε με άλλο τρόπο τα προβλήματά μας; Ξέρουμε όλοι ότι οι αρχές μας είναι αυθαίρετες κάθε φορά που απέκτησαν δύναμη μετατράπηκαν σε δικτατορίες, οι οποίες καταπάτησαν τα δικαιώματα του λαού μας. Κατά συνέπεια, είναι ορθολογικό να είμαστε επιφυλακτικοί προς αυτές τις τάσεις της κανονικοποίησης για το δήθεν κοινό όφελος.

Δεν είμαστε συντηρητικοί, διότι είμαστε παραδοσιακοί κι όταν δεν είμαστε ούτε αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι είμαστε ένας παλιός λαός με όλη τη σημασία της έννοιας. Δίνουμε μεγάλη σημασία στους ανθρώπους μας, διότι ξέρουμε ότι είμαστε λίγοι και σπάνιοι.

Δεν έχουμε τη δυνατότητα να σπαταλήσουμε ανθρωπιά. Γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποί μας είναι η γη μας και με τη διασπορά μας ζούμε βιωματικά την έννοια της ελεύθερης δομής, η οποία είναι de facto και de jure ανεξάρτητη από τη λεγόμενη κρατική μας οντότητα.

Είμαστε συνειδητοποιημένοι με την ιδέα ότι το κράτος έχει ανάγκη από το λαό και όχι το αντίθετο, αλλιώς δημιουργείται μια δημόσια εξάρτηση που συνεχίζεται και μετά τη σύνταξη έως την απελευθέρωση του θανάτου.

Στο κάτω κάτω της γραφής, ακόμα και το σύνθημα της επανάστασης δεν αφορά στο κράτος αλλά στην ελευθερία και τον θάνατο. Μόλις σκεφτόμαστε κρατικά, αναπαράγουμε τα νοητικά σχήματα του συστήματος, το οποίο έχει υπόσταση μόνο όταν καταπατά ανθρώπους, για να εξασφαλίσει την εξουσία του πάνω στα ανώνυμα άτομα.

Κι όταν θυμόμαστε τον Προμηθέα δεν μπορούμε να ξεχάσουμε ότι τον έδεσαν πάνω στο βράχο του Καυκάσου, το Κράτος και η Βία. Διαχρονικά θέλουμε την ελευθερία της σκέψης μας μέσω της δράσης του φωτός και δεν σεβόμαστε τους θύτες, διότι αγαπάμε τα θύματα.

Ακόμα και η γενοκτονία μας δίδαξε το ίδιο σχήμα και αν δίνουμε τόσο λίγη σημασία στο παρόν είναι γιατί ξέρουμε ότι είμαστε λαός του χρόνου και όχι του χώρου. Οι νεκροί μας και οι αγέννητοί μας καθορίζουν την ύπαρξή μας ως γέφυρες μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος.

Για όλους αυτούς τους λόγους δεν μπορεί να μας πλήξει μια τεχνητή κρίση, διότι ως λαός έχουμε ζήσει και πεθάνει με αμύθητες δυσκολίες.

Μας αρέσει να μαθαίνουμε και να ανακαλύπτουμε, και τα εμπόδια είναι μόνο για να τα ξεπεράσουμε.

Η ζωή μας δεν ήταν ποτέ εύκολη, δεν ήταν, δεν είναι και δεν θα είναι, διότι δίνουμε αγώνα για όλα και για τις αξίες μας.

Γερμανία, ο μεγαλύτερος αμαρτωλός χρεών του 20ου αιώνα



Συνέντευξη του Albrecht Ritsch , Wirtschaftshistoriker ( καθηγητή Ιστορίας της Οικονομίας) στο Spiegel.

Spiegel: Κυριε Ritschl η Γερμανία συζητάει αυτό τον καιρό για περαιτέρω οικονομική βοήθεια για την Ελλάδα σαν υπεράνω όλων ηθικολόγος. Η κυβέρνηση ενεργεί με ακαμψία σύμφωνα με τη ρήση : ¨λεφτά θα πάρετε μόνο αν κάνετε αυτό που σας λέμε¨. Είναι δίκαιη αυτή η συμπεριφορά

Ritschl: Όχι, είναι απολύτως αδικαιολόγητη....


Spiegel Μάλλον δεν το βλέπουν έτσι οι περισσότεροι Γερμανοί.

Ritschl Μπορεί, αλλά η Γερμανία έζησε τις μεγαλύτερες χρεοκοπίες της νεότερης ιστορίας. Την σημερινή οικονομική ανεξαρτησία της και τη θέση της ως Διδασκάλου της Ευρώπης την χρωστάει στις ΗΠΑ, οι οποίες μετά τον 1ο αλλά και τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο παραιτήθηκαν από το δικαίωμα τους για τεράστια χρηματικά ποσά. Αυτό δεν το θυμάται όμως κανείς.

Spiegel Τι ακριβώς συνέβη τότε;

Ritschl Η δημοκρατία της Βαϊμάρης κατόρθωσε να επιζήσει από το 1924 μέχρι 1929 αποκλειστικά με δανεικά, τα δε χρήματα για τις αποζημιώσεις του 1. Παγκοσμίου πολέμου δανείστηκε από τις ΗΠΑ. Αυτή η ¨δανειακή Πυραμίδα¨ κατέρρευσε με την κρίση του 1931. Τα χρήματα των δανείων των ΗΠΑ είχαν εξαφανιστεί, η ζημιά για τις ΗΠΑ τεράστια, οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία καταστροφικές.

Spiegel Το ίδιο και μετά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο;

Ritschl Η Αμερική τότε φρόντισε να μην θέσει κανείς από τους συμμάχους αξιώσεις για αποζημίωση. Εκτός από μερικές εξαιρέσεις, ματαιώθηκαν όλες οι αξιώσεις μέχρι μια μελλοντική επανένωση των Γερμανιών (ανατολικής και δυτικής). Αυτό ήταν πολύ ζωτικό για την Γερμανία, ήταν στην ουσία η οικονομική βάση του γερμανικού μεταπολεμικού θαύματος. Αλλά παράλληλα, τα θύματα της γερμανικής κατοχής ήταν αναγκασμένα να αποποιηθούν τα δικαιώματα τους για αποζημίωση, μεταξύ αυτών και οι Έλληνες.

Spiegel Στη σημερινή κρίση παίρνει η Ελλάδα από Ευρώπη και ΔΝΤ 110 δις και συζητιέται ένα πρόσθετο πακέτο, που θα είναι εξ ίσου μεγάλο. Πρόκειται δηλαδή για πολλά χρήματα. Πόσο μεγάλες ήταν οι γερμανικές χρεοκοπίες;

Ritschl Αναλογικά με την οικονομική επιφάνεια που είχαν οι ΗΠΑ κατά την εποχή εκείνη, τα γερμανικά χρέη της δεκαετίας του 30 ισοδυναμούν με το κόστος της κρίσης του 2008. Συγκριτικά, λοιπόν, τα χρέη της Ελλάδας είναι μηδαμινά.

Spiegel Αν υποθέταμε ότι υπήρχε μια παγκόσμια λίστα για βασιλιάδες της χρεοκοπίας, ποιά θα ήταν η θέση της Γερμανίας;

Ritschl Αυτοκρατορική. Σε σχέση με την οικονομική επιφάνεια της χώρας, η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος αμαρτωλός του 20ου αιώνα και πιθανόν της νεότερης οικονομικής ιστορίας.

Spiegel Ούτε η Ελλάδα δεν μπορεί να μας ανταγωνιστεί;

Ritschl Όχι, η Ελλάδα παίζει ένα δευτερεύοντα ρόλο. Υπάρχει, βέβαια, το πρόβλημα του κινδύνου της μετάδοσης της κρίσης στις γνωστές ευρωπαϊκές χώρες.

Spiegel Η ομοσπονδιακή δημοκρατία της Γερμανίας θεωρείται ως ενσάρκωση της σταθερότητας. Πόσες φορές έχει χρεοκοπήσει η Γερμανία;
Ritschl Εξαρτάται πως το υπολογίζει κανείς. Τον τελευταίο αιώνα τουλάχιστο τρεις φορές. Μετά την τελευταία στάση πληρωμών στη δεκαετία του 30, ανακουφίστηκε η Γερμάνια από τις ΗΠΑ με μια μείωση χρεών, η αλλιώς ένα „Haircut“, που ισοδυναμεί με ένα μεγαλόπρεπο Afro-Look που μετατρέπεται σε φαλάκρα. Από τότε κρατάει η χώρα την οικονομική λάμψη της, ενώ οι υπόλοιποι ευρωπαίοι δούλευαν σαν τα σκυλιά για να ορθοποδήσουν από τις καταστροφές του πολέμου και τη γερμανική κατοχή. Κι ακόμη το 1990 είχαμε επίσης μια στάση πληρωμών.

Spiegel Πως είπατε;

Ritschl Βεβαίως! Ο τότε καγκελάριος Kohl αρνήθηκε να υλοποιήσει τη Συμφωνία του Λονδίνου, του 1953. Η συμφωνία έλεγε ότι οι γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις στην περίπτωση της επανένωσης των Γερμανίων θα πρέπει να τεθούν υπό επαναδιαπραγμάτευση. Η Γερμάνια όμως δεν πλήρωσε αποζημιώσεις μετά το 1990 (εκτός πολύ λίγων) ούτε τα αναγκαστικά δάνεια, ούτε τα έξοδα κατοχής. Η Ελλάδα είναι ένα από τα κράτη, που δεν πήραν δεκάρα.

Spiegel Σε αντίθεση με το 1953, συζητείται επί του παρόντος η διάσωση της Ελλάδας, λιγότερο μέσω μιας μείωσης των χρεών και περισσότερο μέσω μιας παράτασης του χρόνου πληρωμής των κρατικών ομολόγων, δηλαδή μιας ήπιας αναπροσαρμογής των χρεών. Μπορούμε εδώ να μιλάμε για επαπειλούμενη χρεοκοπία;

Ritschl Οπωσδήποτε. Ακόμη κι αν ένα κράτος δεν είναι εκατό τα εκατό ανίκανο να ικανοποιήσει τους πιστωτές του, μπορεί να είναι υπό χρεοκοπία. Ακριβώς όπως στην περίπτωση της Γερμανίας τη δεκαετία του 50, είναι ψευδαίσθηση να πιστεύουμε ότι η Ελλάδα θα μπορέσει μόνη της να πληρώσει τα χρέη. Και όποιος δεν το μπορεί είναι εξ ορισμού χρεοκοπημένος. Τώρα θα έπρεπε να καθοριστεί, ποια χρηματικά ποσά είναι έτοιμοι οι πιστωτές να θυσιάσουν. Δηλαδή θα πρέπει να βρούμε ποιός θα πληρώσει το μάρμαρο.

Spiegel Το κράτος που πληρώνει τα περισσότερα είναι η Γερμανία.

Ritschl Μάλλον κάπως έτσι θα πρέπει να γίνει. Αλλά ήμασταν στο παρελθόν πολύ ανέμελοι. Η βιομηχανική μας παραγωγή κέρδισε πολλά από τις υπέρογκες εξαγωγές. Οι αντιελληνικές θέσεις που προβάλλονται από τα ΜΜΕ εδώ είναι πολύ επικίνδυνες. Μην ξεχνάτε ότι ζούμε μέσα σε ένα γυάλινο σπίτι: Το οικονομικό μας θαύμα έγινε δυνατό αποκλειστικά και μόνο επειδή δεν αναγκαστήκαμε να πληρώσουμε αποζημιώσεις.

Spiegel Η Γερμανία δηλαδή θα έπρεπε να είναι πιο συγκρατημένη;

Ritschl Η Γερμανία στον 20ο αιώνα άρχισε δυο πολέμους, τον δεύτερο δε τον διεξήγαγε ως πόλεμο αφανισμού και εξολόθρευσης και στη συνέχεια οι εχθροί της αποποιήθηκαν το δικαίωμα τους εν μέρει η και καθολικά για αποζημιώσεις. Το ότι η Γερμανία πραγματοποίησε το θαύμα της πάνω στις πλάτες άλλων ευρωπαίων δεν το έχουν ξεχάσει οι Έλληνες.

Spiegel Τι εννοείτε;

Ritschl Οι Έλληνες ξέρουν τα εχθρικά άρθρα και γνώμες στα γερμανικά ΜΜΕ πολύ καλά. Αν η διάθεση των Ελλήνων γίνει πολύ πιο επιθετική, μπορεί να αναβιώσουν οι παλιές διεκδικήσεις, αρχίζοντας από την Ελλάδα, και αν η Γερμανία ποτέ αναγκαστεί να πληρώσει, θα μας «πάρουν ακόμη και τα σώβρακα». Θα έπρεπε αντίθετα να είμαστε ευγνώμονες, να εξυγιάνουμε την Ελλάδα με τα λεφτά μας. Αν εμείς εδώ παίξουμε το παιγνίδι των ΜΜΕ, παριστάνοντας τον χοντρό Εμίλ, που καπνίζει το πούρο του και αρνείται να πληρώσει, κάποτε κάποιοι θα μας στείλουν τους παλιούς λογαριασμούς.

Spiegel Τουλάχιστον στο τέλος μερικές ηπιότερες σκέψεις: Αν μπορούσαμε να μάθουμε κάτι από τις εξελίξεις, ποια λύση θα ήταν η καλύτερη για την Ελλάδα και τη Γερμανία;

Ritschl Οι χρεοκοπίες της Γερμανίας τα περασμένα χρόνια το δείχνουν: Το λογικότερο είναι τώρα να συμφωνηθεί μια μείωση του χρέους. Όποιος δάνεισε λεφτά στην Ελλάδα, πρέπει να χάσει ένα μεγάλο μέρος τους. Αυτό θα ήταν καταστροφικό για τις τράπεζες, γι’ αυτό θα ήταν αναγκαίο ένα πρόγραμμα βοήθειας. Μπορεί αυτή η λύση να είναι ακριβή για τη Γερμανία, αλλά έτσι κι αλλιώς θα πρέπει να πληρώσουμε. Κι έτσι θα είχε και η Ελλάδα μια ευκαιρία για μια νέα αρχή.

Albrecht Ritsch , Wirtschaftshistoriker ( καθηγητής “Ιστορίας της Οικονομίας”)
SPIEGEL

Μετάφραση: Πάρις Μπαρμπάτσαλος.
Αντίβαρο